Daha önce “Intermittent Fasting” terimini hiç duymadığınızı söylemeyin! Aslında belki insanlık tarihi ile yaşıt ama son yıllarda yeniden o kadar popüler oldu ki, bir yerlerde mutlaka karşınıza çıktığını tahmin ediyoruz. Ama yine de bilmeyenler için açıklayarak başlayalım…

Intermitten Fasting, Türkçe’ye genellikle “Aralıklı Oruç” olarak çevrilen bir yeme-içme protokolüdür. Yani aslında bir “diyet” değil. Çünkü popüler tüm diyetlerin aksine, “NE” yemeniz gerektiğinden çok, “NE ZAMAN” yemeniz gerektiği öğretisi üzerine kurulu.

Çok farklı türevleri olsa da, günümüzde yağ yakımı yönünden en yaygın kullanımı, 16:8 Yöntemi‘dir. Bu, vücudun beslenme penceresinin 8 saat, aç kalma süresinin ise 16 saat olduğu durumu ifade eder. Örneğin, sabah ilk öğününüzü 10’da yiyorsanız, son öğününüz 18:00’da olacaktır. Veya genellikle akşamları (yemek etkinliği çevresinde) sosyalleşmek durumunda olan biriyseniz, ilk öğününüzü öğlen saat 12:00’de, son öğününüzü ise akşam 20:00’de yapabileceğiniz gibi…

Basitçe tarifi yaptıktan sonra gelelim, bu işin “neden”ine… Vücudumuz, özellikle günümüz besinlerinin çok büyük bir bölümünde yer alan şekeri (ve türevlerini) Glikojen olarak vücutta saklar. Beslenmenin ardından İnsülin seviyesi yükselir, aşağı inmeden de yağ yakımı mümkün değildir. Glikojenler vücutta 8 ila 12 saat içerisinde yakılabilir. Sık aralıklarla beslendiğimizde ise, vücuttaki glikojen rezervleri hiç tükenmeyeceğinden, yağ yakımına sıra gelmeyecektir.

Şeker = Cüzdandaki Para / Yağlar = Bankadaki Para

Bir örnek ile açıklayalım. Şeker(Glikojen), cüzdanımızdaki para; yağlar ise bankadaki para olsun. Günlük ufak tefek harcamalarımızı her zaman cüzdanımızdaki paradan karşılarız. Ama cüzdanın kapasitesi bellidir, haddinden daha fazla para (şeker) taşıyamaz, kapasitesini aşan fazlası, bankaya yatacaktır (yağ olarak!).

Öte yandan bankanın kapasitesi ise neredeyse sınırsızdır (250 küsür kiloluk Mega-obez hastaları gözünüzün önüne getirin). Ama bankadan para çekimi, cüzdandaki parayı kullanmanız kadar kolay değildir. Bankaya gidersiniz, sıra alırsınız, gişe memuru ile görüşürsünüz vs… İşte bankadan para çekimi bu şekilde daha külfetli iken, vücudunuz da cüzdanında para olduğu sürece (yani glikojen rezervleri boşalmadan), gidip bankadan para çekme (yağ yakma) zahmetine girmeyecektir. Ne zaman ki cüzdanınızdaki para tamamiyle tükenir ve ihtiyaçlarınızı cüzdandan karşılayamacak durumda kalırsınız (8-12 saatlik açlık), işte o zaman bankadaki rezervlerinize (yağlar) başvurursunuz.

İşte bu, sanırız Glikoz, İnsülin ve Yağ Yakımı sürecini en basit ama etkileyici şekilde açıklayan örnektir.

Intermittent Fasting yeme-içme yönteminin güzelliği de tam olarak buradadır. 16 saatlik (ileri seviyelerinde daha da arttırılabilir) aç kalma periyodunda, vücudun glikoz rezervleri tüketilecek, insülin seviyesi sıfırlanacak ve vücut enerji ihtiyacını yağ rezervlerinden karşılamaya başlayacaktır.

Not: Intermittent Fasting – Aralıklı Oruç terimindeki “oruç”un, Ramazan ayında kullanılan manadaki oruç ile karıştırılmaması gerekir. Intermittent Fasting’te aç kaldığınız süre boyunca bol su tüketimi esastır.